Tomasz Augustyn
Od września 2018 r. do końca marca 2021 r. na terenie Polskiej Strefy Inwestycji wydano łącznie 904 decyzje ze wsparciem finansowym szacowanym na 39,9 mld zł. Równocześnie inwestorzy zadeklarowali utworzenie 18 700 nowych miejsc pracy.
Polska Strefa Inwestycji powstała na mocy ustawy z 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji – tym samym Polska stała się jednolitym obszarem inwestycji. Od 5 września 2018 r. zwolnienia podatkowe dostępne są na terenie całego kraju, a nie tylko – jak wcześniej – na obszarach (wydzielonych przepisami) należących do specjalnych stref ekonomicznych. firmy nie muszą już inwestować wyłącznie na terenach włączonych do specjalnych stref ekonomicznych. Mogą inwestować praktycznie w dowolnym miejscu Polski – również na terenach, które nigdy nie należały do stref ekonomicznych.
SSE, działając jako spółki, nadal pełnią jednak kluczową rolę w systemie PSI – zarządzają poszczególnymi jej częściami, doradzają inwestorom i prowadzą aktywną politykę rozwoju gospodarczego Polski.
Wsparcie dla inwestorów, tak jak w przypadku inwestycji w specjalnych strefach ekonomicznych, polega na zwolnieniach podatkowych. Ulgi te są uzależnione od wielkości inwestycji, wielkości firmy inwestora oraz poziomu rozwoju gospodarczego regionu, w którym prowadzona będzie inwestycja.
Podstawą do wyliczenia ulgi jest wielkość inwestycji. Pod uwagę brane są koszty inwestycji w środki trwałe i inne aktywa (np. hale, budynki biurowe, wyposażenie, maszyny produkcyjne itd.) lub koszty zatrudnienia pracowników. Wsparcie jest wyliczane jako procent wielkości inwestycji (od 5% do 75% wartości inwestycji).
Pod uwagę brany jest region, w którym prowadzona będzie inwestycja. W zależności od siły regionalnej gospodarki wsparcie wynosi od 10% (tylko miasto stołeczne Warszawa) przez 25 % (np. śląskie, wielkopolskie czy dolnośląskie) czy 35% (np. małopolskie, opolskie, lubuskie, łódzkie, świętokrzyskie czy kujawsko-pomorskie) do nawet 50% (woj. podkarpackie, lubelskie, podlaskie czy warmińsko-mazurskie). W przypadku województwa zachodniopomorskiego jest to 35 %. Ulga inwestycyjna w regionie udzielana jest na 12 lat. podobnie jak w województwie opolskim, małopolskim, łódzkim, lubuskim, świętokrzyskim, kujawsko-pomorskim, pomorskim, i w regionie ciechanowsko-płockim województwa mazowieckiego.
Oprócz przekroczenia progu wielkości inwestycji firmy muszą również spełnić kryteria jakościowe. Wypełnienie kryteriów jakościowych wymaga uzyskania minimalnej liczby punktów w kategoriach ustalonych przez ustawodawcę. Znowu próg uzależniony jest od poziomu rozwoju regionu. Pomorze Zachodnie jest tu klasyfikowane z tymi samymi regionami, co w przypadku określenia długości ulgi.
W pierwszym kwartale tego roku odnotowano o jedną trzecią więcej projektów, które będą realizowane w Polsce, a ich łączna wartość jest większa o 89% w porównania do analogicznego okresu 2020 roku. Dzięki temu ma też powstać 3938 nowych miejsc pracy, czyli o 139% więcej niż deklarowano na koniec marca ubiegłego roku.
Według danych za pierwszy kwartał 2021 r. trzy Specjalne Strefy Ekonomiczne z największą liczbą otrzymanych decyzji o wsparciu to: Katowicka SSE, Łódzka SSE i Kostrzyńsko-Słubicka SSE. Od stycznia do marca br. łącznie zakontraktowano tam 40 nowych inwestycji o łącznej wartości ok. 1,5 mld zł. Stanowią one 32 proc. wszystkich projektów, które zainicjowano w strefach w pierwszym kwartale 2021 r., a które otrzymały pomoc w ramach PSI. W 2020 roku Katowicka SSE (58 decyzji), Pomorska SSE (48 decyzji) oraz Łódzka SSE (38 decyzji) – łącznie zanotowały blisko 40% projektów o wartości 46% łącznych inwestycji strefowych w 2020 r. W tym samym okresie 5 województw Polski Wschodniej przyciągnęło razem 106 nowych inwestycji (29% wszystkich inwestycji w kraju, wobec 26% w 2019 r.) o wartości 2,2 mld zł.
Stale wzrasta udział polskiego sektora MMŚP w liczbie realizowanych projektów na terenie Polskiej Strefy Inwestycji. W 2020 r. wzrósł on do 65 proc., a w pierwszym kwartale 2021 r. osiągnął poziom 67 proc. Deklarowana wartość inwestycji, za które odpowiadają mikro, małe i średnie firmy, wyniósł odpowiednio 18 proc. w całym 2020 r. oraz 27 proc. w pierwszym kwartale 2021 r.
