Tomasz Augustyn

Polski Instytut Ekonomiczny przedstawił występujące w Polsce zróżnicowania wysokości podatku od budynków mieszkalnych. Na północy i zachodzie kraju są one zdecydowanie wyższe niż w centrum i na południu. 

Podatek od nieruchomości to najważniejszy podatek lokalny, z którego wpływy w całości zasilają budżety gmin. Zasady daniny definiowane są na szczeblu centralnym. Ministerstwo Finansów (MF) ustala maksymalną stawkę podatku, zróżnicowaną w zależności od sposobu wykorzystania budynków. Decyzja uwzględnia wysokość inflacji w I półroczu – w 2022 r. wyniosła ona 11,8 proc. Ostateczna wysokość podatku ustalana jest uchwałami rad gmin. Każda gmina ma możliwość samodzielnie kształtować stawki według przyjętych kryteriów czy określać zwolnienia z podatku.

Wysokość maksymalnej stawki podatku od nieruchomości (PLN/m2)

Większość gmin zdecydowała się na podniesienie stawek podatku w 2023 r. Podwyżkę wprowadziło 92 proc. gmin w kraju. To więcej niż w poprzednich latach (odsetek ten wynosił 88 proc. w 2022 r. i 70 proc. w 2021 r.) Podwyższona inflacja zachęciła samorządy do aktualizowania wartości opodatkowania dla utrzymania wpływów budżetowych w podobnej proporcji do lat ubiegłych.

Tempo wzrostu opłat za nieruchomości w 2023 r. przeciętnie było dwucyfrowe. W skali kraju wysokość podatku od budynków mieszkalnych wynosi przeciętnie 0,82 PLN/m2, budynków pod działalność – 24,42 PLN/m2, zaś gruntów pod działalność – 1,02 PLN/m2. Oznacza to wzrost stawek kolejno o: 11,6 proc., 10,3 proc. oraz 11,3 proc.

Pojedyncze gminy utrzymują niższe stawki podatku. W przeważającej części gmin wysokość stawek podatku oscyluje wokół górnych limitów, nie brak jednak wyjątków, w których danina jest niska. To między innymi gminy Mielnik (woj. podlaskie) oraz Wierzbica (woj. mazowieckie) – mieszkańcy płacą tylko 1 grosz za 1 m2 budynku mieszkalnego. Przedsiębiorcy wyjątkowo tanio mogą prowadzić działalność w gminie Lipnica Wielka (woj. małopolskie) – stawka dla zabudowy wynosi 9,2 PLN/m2 i jest najniższa w kraju.

Wysokość podatku od budynków mieszkalnych w gminach w Polsce