Tomasz Augustyn
Coraz częściej uważamy, że Niemcy myślą o nas źle. Jednocześnie swój stosunek do nich niezmiennie postrzegamy jako pozytywny.
Zdaniem Polaków z wyjątkiem Rosji wszystkie kraje z którymi Polska sąsiaduje bądź są dla niej istotne politycznie (jak USA, Francja czy Wielka Brytania), są nastawione wobec Polski bardzo pozytywnie. W przypadku Niemiec ocena ta systematycznie przechyla się ku przekonaniu o nastawieniu zdecydowaniu pozytywnym przy jednocześnie rosnącej liczbie sceptyków co do intencji zachodnich sąsiadów. W roku 2012 postawa zdecydowanie pozytywnego postrzegania naszego kraju i jego mieszkańców cechowała Niemców w opinii 9 % Polaków, obecnie to już 20 %. W tym samym okresie przekonanie o tym, że Niemcy są nastawieni zdecydowanie negatywnie, wzrosło z 3 % do 8 %. Nowość w stosunku do lat ubiegłych stanowi ogólny przyrost przekonania o negatywnym podejściu Niemców do Polski. W roku 2012 takie przekonania żywiło ogółem 20 % pytanych, w 2014 – 18 %, w roku bieżącym już 26 %.
Bardziej stabilni jesteśmy w postrzeganiu swojego stosunku do Niemców. W roku 2012 nasz stosunek do nich widzieliśmy jako pozytywny w 72 % opinii (7 % – zdecydowanie pozytywny, 65 % – raczej pozytywny), w roku 2014 było to 78 % (w proporcjach odpowiednio 9 % i 69 % przypadających na zdecydowanie pozytywny i raczej pozytywny stosunek), wreszcie w roku 2020 – 73 % (w proporcjach 17 % i 56 %). Opinii o zdecydowanie negatywnym stosunku Polaków do Niemców w kolejnych latach było odpowiednio 3, 4 i 6 %.
Spośród wszystkich naszych siedmiu sąsiadów, Niemcy zaraz po Rosjanach odbierani są przez badanych jako najbardziej odlegli Polakom pod względem społecznym i kulturowym. W rankingu bliskości sąsiadów do Polaków najbliższe Polakom miejsce zajmują Czesi i Słowacy. Rosjanie plasują się po przeciwnej stronie osi: są oni Polakom najdalsi kulturowo i społecznie. Patrząc od tego końca osi rankingu, zaraz za Rosjanami większość badanych widziałaby Niemców. Mimo to uważamy, że warto się uczyć języka niemieckiego. Pomijając język angielski to właśnie on jest wskazywany zdecydowanie najczęściej, jako wart poznania – uzyskał 39 % wskazań respondentów. Jako alternatywę podano chiński (17 % wskazań), rosyjski (16 %), hiszpański (15%), francuski (9 %) i arabski (1 %).
Opinie zebrano w ramach realizacji trzeciej edycji projektu „Polska-Rosja. Diagnoza społeczna” prowadzonego przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Badanie miało charakter pomiaru ilościowego, zrealizowanego metodą wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI). Badanie przeprowadzono na próbie 1009 dorosłych Polaków, reprezentatywnej dla struktury ludności Polski pod względem: płci, wieku, wielkości miejsca zamieszkania i województwa. Pomiar realizowany był w dniach 3–16.06.2020.