Informacja Prezesa Rady Ministrów na temat sytuacji przemysłu stoczniowego w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem realizacji programu „Batory” i aktualnej sytuacji państwowych przedsiębiorstw prowadzących działalność stoczniową. Informację przedstawił sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Gróbarczyk na 25. posiedzeniu Sejmu w dniu 21 stycznia 2021 roku.
Wysoki Sejmie! Chciałbym przedstawić informację dotyczącą przemysłu stoczniowego z uwzględnieniem programu „Batory” w ramach obecnej sytuacji, z którą musimy się zmierzyć. To pierwszy od 25 lat rok, w którym mamy tak duży spadek, jeśli chodzi o produkcję stoczniową. Wynika on z prostego powodu. Pandemia spowodowała ogromne załamanie się na rynku stoczniowym. W zeszłym roku zamówiono 356 jednostek; to jest o 40% mniej niż w poprzednim roku, czyli w roku 2019. To spowodowało spadek o 40% przychodów z produkcji stoczniowej. Ale trzeba dodać, że połowa jednostek zamówionych w zeszłym roku to jednostki budowane w Chinach. Natomiast jednostki budowane w europejskich stoczniach to przede wszystkim jednostki specjalistyczne, a więc cruisery, czyli statki wycieczkowe, oraz statki specjalistyczne budowane na potrzeby offshore. To, co miało być elementem wyjścia europejskiego przemysłu stoczniowego z kryzysu, okazało się piętą achillesową, bo spadek w pierwszej części roku dotknął nawet 70% przychodów, jeśli chodzi o stocznie europejskie, ponieważ żaden cruiser nie został zamówiony, a dotychczasowe projekty zostały ograniczone i w dalszym ciągu są ograniczane. W europejskich stoczniach już dzisiaj widzimy bardzo duże tąpnięcie. Jeśli chodzi o stocznie niemieckie, to chociażby Meyer Werft ograniczył swoją produkcję o 40%. Pozostałe znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. Havyardship Technology z Norwegii już zdecydowała, że przechodzi na produkcję na produkcję remontową. Podobnie jest w innych krajach, w Fincantieri we Włoszech czy w stoczniach hiszpańskich. W związku z tym nasza sytuacja… Polskie stocznie znalazły się w podobnej sytuacji, jeśli chodzi o zamówienia. Te spadki były bardzo widoczne, tak w stoczniach prywatnych, jak i w stoczniach państwowych. W zakres stoczni państwowych wchodzą: Morska Stocznia Remontowa Gryfia, Szczeciński Park Przemysłowy, Stocznia Szczecińska, PGZ Stocznia Wojenna oraz Grupa Przemysłowa Baltic. Te wszystkie stocznie były przecież już od dawna w złej kondycji; ciągnie się to przecież od 2008 r., gdy decyzja Platformy Obywatelskiej i PSL o likwidacji przemysłu wytwórczego w Szczecinie i w Gdyni rozpoczęła proces likwidacji tego przemysłu.
Wobec powyższego rząd pana premiera Morawieckiego podjął decyzję, w ramach „Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju”, o stworzeniu programu „Batory”, który opiera się na czterech filarach, tj.: budowa ropaksów dla polskich armatorów, budowa czy projekt Zielonej Stoczni, a więc stoczni recyklingowej, program sektorowy INNOship oraz zintegrowana platforma offshore. Te elementy miały za zadanie i mają za zadanie pobudzić przemysł stoczniowy w Polsce, a przede wszystkim stworzyć przeciwwagę, jeśli chodzi o cały czas malejący rynek stoczniowy. To oczywiście jest niezwykle istotne w obecnej sytuacji, kiedy mamy złe prognozy gospodarcze, a więc nasza strategia musi zostać przebudowana w najbliższych miesiącach. I to jest obecnie czynione w Ministerstwie Infrastruktury: stworzenie nowej strategii związanej z rozwojem programu odbudowy i zachowania polskich stoczni.
Pragnę na koniec powiedzieć, że program „Batory”, budowa ropaksów, w żaden sposób nie został zahamowany. Został wstrzymany na czas pandemii w związku z brakiem możliwości realizacji tego zadania. Z drugiej strony powstały polskie promy. Chodzi o spółkę, która łączy dwóch armatorów, PŻM i PŻB. Trwają rozmowy z Ineą, która jest w jednym z programów realizacji tego projektu. Zostało obecnie zawiązane nowe porozumienie w zakresie realizacji budowy tych promów. Budowa Zielonej Stoczni, gdzie również powstała spółka mająca na celu aktywizowanie tego przedsięwzięcia, będzie realizowana. Oczywiście związane jest to przede wszystkim z obszarem stoczni Gryfia, gdzie ta stocznia ma się ulokować. Program INNOship to kilka umów podpisanych oczywiście w ramach programu: innowacyjny przemysł stoczniowy. Zintegrowana platforma offshorowa – również została zawarta umowa w tym zakresie. Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.
Tekst wystąpienia na podstawie Sprawozdania Stenograficznego z 25. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 21 stycznia 2021 r. (drugi dzień obrad) zamieszczonego pod adresem: https://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter9.nsf/0/DA0B7FC04ACC53CEC125866500118DD1/%24File/25_b_ksiazka.pdf