Tekst ukazał się w Tygodniku Polskiego Instytutu Ekonomicznego: https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2021/03/Tygodnik-Gospodarczy-PIE_11-2021.pdf
Chociaż pandemia najmocniej uderzyła w małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP), to jednak w niektórych obszarach lokalne firmy poprawiły rentowność. Wyniki finansowe w handlu i transporcie po III kw. 2020 r. wskazują, że poprawia się kondycja firm w mniejszych województwach. Często odbywa się to kosztem większych sieci zarejestrowanych w województwach z głównymi ośrodkami miejskimi, np. na Mazowszu, Dolnym Śląsku czy w Małopolsce.
Dane GUS obejmują przedsiębiorstwa zatrudniające powyżej 49 pracowników. Nie pokazują skali osłabienia, która dotknęła sektor MSP. Część województw nie publikuje informacji dotyczących usług rekreacyjnych czy gastronomicznych. Jest to efekt małej liczby podmiotów na rynku – dane pozwoliłby na dokładne określenie sytuacji gospodarczej konkretnej firmy.
Rentowność sektorów w wybranych województwach po III kw. 2020 r. (w proc.)
Źródło: PIE
Pandemia poprawiła wyniki finansowe mniejszych sieci w sektorze handlowym. Najwyższą rentowność obrotu netto osiągnęły firmy zarejestrowane w województwach warmińsko-mazurskim (4,5 proc.) i śląskim (3,7 proc.). Wyniki te były lepsze względem III kw. 2019 r. o kolejno 2,5 pkt. proc. i 1,8 pkt. proc. Znacząco wzrosły też rentowności przedsiębiorstw w województwach podlaskim i lubelskim. Największe sieci za[1]rejestrowane w województwach mazowieckim i małopolskim notowały skromny wzrost rzędu 0,3-0,4 pkt. proc. Podobne tendencje widoczne w były skali kraju – średnia rentowność obrotu w handlu wzrosła o 0,3 pkt. proc. – do 2,4 proc.
Rozbieżne tendencje obserwujemy również w sektorze transportowym. Firmy z Mazowsza i Małopolski zakończyły III kw. z dużymi spadkami rentowności – współczynniki były o 3,5 pkt. proc. niższe niż rok temu. Równolegle rosły rentowności przedsiębiorstw w województwach łódzkim (3,5 pkt. proc.), warmińsko-mazurskim (2,1 pkt. proc.) i świętokrzyskim (2 pkt. proc.).
Również w sektorze turystycznym i gastronomicznym największe straty skoncentrowane były w województwach z głównymi ośrodkami miejskimi. Rentowność obrotu netto spadła o 35 pkt. proc. w województwie łódzkim, 20 pkt. proc. w województwie śląskim i 18 pkt. proc. w województwie małopolskim. Łączna rentowność branży w Polsce spadła z 7,3 proc. do -3,4 proc. (o 10,7 pkt. proc.). W tym samym czasie rentowność przedsiębiorstw operujących na Podlasiu, Lubelszczyźnie czy Podkarpaciu utrzymała się na dodatnich poziomach