Agnieszka Kurdyś-Kujawska

Na obszarze województwa zachodniopomorskiego realizowany jest projekt finansowany z unijnego programu HORIZON EUROPE sprzyjającemu lepszemu przygotowaniu i wdrażaniu polityk rozwojowych.

Obszary wiejskie zajmują 80% powierzchni Unii Europejskiej i reprezentują 30% jej obywateli. Obecnie obszary wiejskie muszą stawić czoła kilku wyzwaniom i możliwościom w świetle cyfrowej i ekologicznej transformacji w ramach globalnych zmian środowiskowych. Takie potrzeby, wyzwania i możliwości mogą być bardzo różne w całej Europie ze względu na różnorodność cech geograficznych, gospodarczych, społecznych, środowiskowych i kulturowych obszarów wiejskich, a także stale się zmieniają.

Trzy główne trudności napotykane przez naukowców i decydentów politycznych w zrozumieniu różnorodności sytuacji to brak konsensusu w konceptualizacji i definiowaniu „obszarów wiejskich”, brak odpowiednich danych o odpowiedniej granulometrii oraz brak praktycznych narzędzi pomagających dostosować terytorialnie diagnoza z politykami ukierunkowanymi na miejsce. Europejski projekt GRANULAR, który oznacza „Dawanie podmiotom wiejskim nowatorskich danych i narzędzi wielokrotnego użytku do kierowania działaniami publicznymi na obszarach wiejskich” – przyczyni się do wypełnienia tej luki.

Od października 2022 roku realizowany jest międzynarodowy projekt badawczy i innowacyjny, finansowany z unijnego programu HORIZON EUROPE –  “Giving Rural Actors Novel high resolution data and Useable tools to Lead public Action in Rural areas” (GRANULAR). Liderem projektu jest Center International De Nautes Etudes Agronomiques Mediterraneennes (CIHEAM-IAMM) z Francji, w skład zespołu wchodzi 23 partnerów (instytuty akademickie, organizacje międzynarodowe, organizacje pozarządowe, sieci obszarów wiejskich i władze lokalne) z 12 krajów państw europejskich. Zespołem badawczym w Polsce kieruje: dr Agnieszka Kurdyś-Kujawska (Wydział Nauk Ekonomicznych, Politechnika Koszalińska).

Projekt GRANULAR wygeneruje nowe spostrzeżenia do scharakteryzowania różnorodności obszarów wiejskich w oparciu o podejście wielopodmiotowe i interdyscyplinarne. W oparciu o spostrzeżenia z Multi-Actor Labs, wygeneruje nowe zestawy danych przy użyciu szerokiej gamy metod i danych pierwotnych. Podstawą podejścia GRANULARNEGO jest współtworzenie i zaangażowanie wielu aktorów. GRANULAR będzie prowadził 7 żywych laboratoriów w różnych regionach Europy (Francja, Holandia, Włochy, Polska, Hiszpania, Szwecja, Wielka Brytania). Living Labs zgromadzi podmioty ze środowiska naukowego, politycznego i społeczeństwa obywatelskiego w celu wspólnego projektowania, testowania i zatwierdzania prac GRANULARNYCH. Ponadto 9 laboratoriów replikacji oceni, w jaki sposób powielić narzędzia i metody projektu w innych krajach, a mianowicie w Albanii, Finlandii, Grecji, we Włoszech, na Łotwie, Litwie, w Mołdawii, Rumunii i Serbii.

Dane te zostaną połączone z różnymi istniejącymi danymi instytucjonalnymi w celu uzyskania wskaźników istotnych dla społeczności wiejskich w celu wdrożenia długoterminowej wizji dla obszarów wiejskich, aby zmierzyć odporność, dobrostan, jakość życia i atrakcyjność. W ramach projektu powstanie kompas obszarów wiejskich, który uwzględni czynniki wpływające na społeczności wiejskie i ich cechy funkcjonalne, informując decydentów politycznych i podmioty wiejskie o opracowywaniu dostosowanych polityk wiejskich. To nowatorskie podejście koncepcyjne i metodologiczne zapewni kompleksowy wgląd w liczne czynniki i czynniki, które wpływają na obszary wiejskie, uwzględniając ich różnorodność. Będzie bezpośrednio wspierać konkretne polityki, informując działania na obszarach wiejskich o możliwościach i wymaganiach w zakresie metod gromadzenia danych i opracowywania wskaźników, aby wzmocnić i wspierać współtworzenie i wspólne uczenie się z wieloma podmiotami na obszarach wiejskich. (https://cordis.europa.eu/project/id/101061068)

Utworzony w ramach projektu Living Lab West Pomerania ma na celu podjęcie działań, które przyczynią się do opracowania szczegółowych opartych na dowodach rekomendacji, dla decydentów na szczeblu regionalnym i krajowym, które pozwolą poprawić sytuację społeczno-gospodarczą obszarów wiejskich, zwiększyć innowacyjność i przedsiębiorczość, a także pobudzić lokalną gospodarkę (poprzez wzmacnianie lokalnych przedsiębiorców produkujących żywność) i poprawić dobrobyt społeczności wiejskich. Ponadto opracujemy plan działania społeczności wiejskich, który może być użyteczny modelem dla innych oraz który może pomóc decydentom regionalnym w znalezieniu odpowiedniej kombinacji strategii inteligentnych specjalizacji na obszarach wiejskich województwa zachodniopomorskiego.

Więcej o projekcie GRANULAR: https://www.ruralgranular.eu/

Facilitator: Agnieszka Kurdyś-Kujawska

agnieszka.kurdys-kujawska@tu.koszalin.pl

https://www.granular.tu.koszalin.pl/