Andrzej Pieśla
Komisja Europejska zamierza zintensyfikować wysiłki, aby pomóc regionom europejskim w szkoleniu, zatrzymywaniu i przyciąganiu pracowników, starając się ograniczyć negatywny wpływ przemian demograficznych na gospodarki regionalne i zająć się spadkiem liczby ludności w wieku produkcyjnym.
Zapowiedziany przez komisarz ds. spójności i reform Elisę Ferreirę plan Komisji, który wchodzi w zakres działań związanych z Europejskim Rokiem Umiejętności , obejmuje mechanizm mający pomóc regionom UE w uniknięciu stagnacji spowodowanej tendencją starzenia się kontynentu.
Według danych Komisji 82 regiony w całej Unii już teraz odczuwają spadek liczby ludności w wieku produkcyjnym. Sprawozdanie z 2023 r. na temat wpływu zmian demograficznych pokazuje, że w ciągu 10 lat UE straciła 5 mln osób w wieku produkcyjnym, zwłaszcza na Łotwie, w Bułgarii i Rumunii, głównie z powodu niskiego wskaźnika urodzeń i przepływów migracyjnych. Jednocześnie udział osób w wieku 65 lat i więcej wzrósł do 20,8% w 2021 r., co oznacza wzrost o trzy punkty procentowe od 2011 r. Jednocześnie spada udział osób młodych w wieku 15-29 lat, osiągając 16,3% w 2021 r. Problem ma się nasilać. Ze względu na tendencję starzenia się kontynentu Komisja przewiduje, że do 2050 r. liczba ludności w wieku produkcyjnym zmniejszy się o 35 mln. W latach 2015-2020 zmniejszyła się o 3,5 mln.
Podczas gdy bezrobocie wśród młodzieży w całej Unii spadło w porównaniu z ubiegłym rokiem, europejskie miasta walczą o utrzymanie atrakcyjności dla młodych ludzi. Ludność na obszarach wiejskich Europy jest już średnio starsza niż ludność miast i przedmieść. Niektóre regiony wschodnich i południowych państw członkowskich stoją nawet przed obydwoma wyzwaniami: naturalnym spadkiem liczby ludności połączonym z oddalaniem się netto od regionów wiejskich. Ponadto młode kobiety częściej opuszczają obszary wiejskie niż młodzi mężczyźni. Te tendencje demograficzne są połączone z brakiem łączności, słabą infrastrukturą, wyzwaniami w zakresie produktywności i niskim dostępem do usług publicznych, w tym edukacji i opieki, co wskazuje na niższą atrakcyjność obszarów wiejskich jako miejsc życia i pracy.
Komisja Europejska zapowiedziała, że będzie wspierać regiony UE w szkoleniu, zatrzymywaniu i przyciąganiu ludzi, umiejętności i kompetencji potrzebnych do sprostania przemianom demograficznym. Komisja uruchomi projekt pilotażowy mający na celu wsparcie regionów UE oraz inicjatywę mającą na celu zatrzymanie młodych ludzi. Ułatwi również współpracę między krajami i regionami UE oraz zapewni państwom członkowskim narzędzie wsparcia w opracowywaniu reform krajowych i regionalnych. Komisarz Ferreira zaapelowała również do państw członkowskich i regionów, aby „były świadome tych problemów i nadawały im polityczną widoczność” oraz aby polegały na funduszach z programów spójności w celu przeciwdziałania stagnacji regionów UE.
Komisja nie zaproponowała jednak żadnych dodatkowych inwestycji w celu zwiększenia atrakcyjności regionów dla młodych pracowników.
