Tomasz Augustyn

Północnoeuropejska flanka Sojuszu zostanie skonsolidowana, jeśli z decyzją przestaną się ociągać Węgry. To jednak ogólnoeuropejska rozgrywka.

Turcja ratyfikowało zdecydowaną większością głosów parlamentarzystów wniosek o przystąpienie do Sojuszu. Debata w Wielkim Zgromadzeniu Narodowym trwała cztery godziny. Za ratyfikacją były rządząca partia AK, jej nacjonalistyczny sojusznik MHP i główne opozycyjne ugrupowanie CHP. Opozycyjne partie nacjonalistyczne, islamistyczne i lewicowe głosowały przeciwko wejściu Szwecji do Sojuszu. Ustawę o zgodzie na przystąpienie Szwecji do NATO będzie musiał jeszcze podpisać prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan.

Szwecja i Finlandia złożyły wniosek o członkostwo w NATO w maju 2022 roku po inwazji Rosji na Ukrainę dwa miesiące wcześniej. Finlandia dołączyła do NATO w kwietniu 2023 roku, podwajając granicę sojuszu z Rosją, jednak Szwecja boryka się z licznymi opóźnieniami na drodze do akcesji. Erdogan początkowo sprzeciwił się staraniom Szwecji o członkostwo zarzucając szwedzkim urzędnikom zbytnią pobłażliwość wobec grup bojowników, w tym Partii Pracujących Kurdystanu (PKK). Od czasu złożenia wniosku Szwecja zaostrzyła swoje przepisy antyterrorystyczne i zgodziła się na bliższą współpracę z Turcją w kwestiach bezpieczeństwa. Szwecja, Finlandia, Kanada i Holandia również podjęły kroki w celu złagodzenia polityki dotyczącej eksportu broni do Turcji.

Miesiące zwłoki związane w akcesji Szwecji do Sojuszu były też związane m.in. z rozmowami dotyczącymi zgody na sprzedaż Turcji przez Stany Zjednoczone samolotów F-16 i zestawów modernizacyjnych dla starszych maszyn tego typu. Zatwierdzenie przez Erdogana oferty akcesyjnej Szwecji wynika również ze zobowiązania Stanów Zjednoczonych, że do kontraktu dojdzie. Turecki prezydent zasygnalizował, że nie podpisze protokołu, dopóki Stany Zjednoczone nie zatwierdzą sprzedaży Turcji myśliwców F-16.

Przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Senatu USA Ben Cardin powiedział we wtorek, że Kongres czeka jednak na skompletowanie dokumentów akcesyjnych, zanim podejmie dalsze działania w tej sprawie. Doradca ds. bezpieczeństwa narodowego USA Jake Sullivan w rozmowie ze swoim szwedzkim odpowiednikiem Henrikiem Landerholmem wyraził zadowolenie z ratyfikacji szwedzkiej akcesji do NATO przez turecki parlament i stwierdził, że USA są za jak najszybszym wejściem Szwecji do NATO.

Wszystkie kraje NATO zgodziły się w Wilnie (szczyt 11-12 lipca 2023) na zaproszenie Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego Obecnie jedynym krajem, który jeszcze nie zgodził się na przystąpienie Szwecji do NATO, są Węgry. Według przedstawiciela szwedzkiego rządu jego kraj otrzymywał wcześniej zapewnienia od władz Węgier, że nie będą one blokować tego procesu. Premier Węgier Wiktora Orbana wystosował do premiera Ulfa Kristerssona zaproszenie do złożenia wizyty w Budapeszcie. W dokumencie jest mowa o „wymianie poglądów na temat wszystkich wspólnych interesów”.