Tomasz Augustyn
Nowe regulacje prawne w zakresie produkcji energii ze źródeł odnawialnych powinny dać silny impuls gospodarce Pomorza Zachodniego.
Do końca 2020 roku rząd ma przyjąć dwa kluczowe akty ustawodawcze decydujące o przyszłym rozwoju energetyki wiatrowej. Ustawa o turbinach wiatrowych ma zmienić istniejący zakaz zasadę budowy turbin w odległości mniejszej niż 10-krotność wysokości wierzchołka turbiny wiatrowej od obudowy mieszkalnej co znacząco ogranicza lądowe instalacje wiatrowe w Polsce. W gęsto zaludnionej Polsce ta restrykcyjna zasada odległości 10 godzin wykluczyła 99% terytorium kraju z rozwoju energetyki wiatrowej. Lokalne społeczności będą miały możliwość przyznania wyjątków od reguły, jeśli zechcą przyciągnąć nowe projekty wiatrowe. Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej (PSEW) po zniesieniu reguły 10H ocenia potencjał kraju na 22-24 GW lądowych instalacji wiatrowych. Oznaczałoby to czterokrotny wzrost liczby lądowych instalacji wiatrowych w porównaniu z obecnym 6,25 GW.
Inną oczekiwaną regulacją jest pierwsza w historii polska ustawa o rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Ma ona wejść w życie do końca 2020 roku, po podpisaniu przez polski rząd, inwestorów i liderów branży list intencyjny, tak, by pierwsza kilowatogodzina mogłaby zostać wyprodukowana w 2025 roku. Na razie plany strategiczne rządu zakładają budowę na Morzu Bałtyckim do 2040 roku farm o potencjale 8-10 GW.
Pomorze Zachodnie z jego obecnym potencjałem i doskonałymi warunkami do rozwoju energetyki wiatrowej wydatnie zyska na wprowadzanych zmianach. Na razie koszt produkcji energii z OZE jest wciąż wysoki. W roku 2018 udział energii pochodzącej z OZE w ogóle zużycia energii elektrycznej w województwie zachodniopomorskim spadł w stosunku do roku 2017 z 71,8 % do 57,8 %. W segmencie sieciowej dystrybucji ciepła udział ten utrzymywała się na poziome około 5,5 %. Wobec ogólnego wzrostu zużycia energii oznaczało to spadek udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie jej wykorzystania w województwie, mimo ze w regionie wyprodukowano w roku 2018 największą w kraju ilość energii elektrycznej z OZE (3604,8 GWh, czyli 16,7 % krajowej produkcji).
To wszystko nie koresponduje z wiodącą pozycją regionu w produkcji energii ze źródeł odnawialnych w skali kraju. Skupia on 25,1 % mocy zainstalowanej w elektrowniach wiatrowych, 11,7 % zainstalowanej w biogazowniach (w obu tych kategoriach zajmuje wśród województw 1 miejsce), 10,7 % potencjału instalacji fotowoltaicznych (2. pozycja w kraju oraz 7 % mocy zainstalowanej w instalacjach biomasowych (7. pozycja). W sumie w województwie zachodniopomorskim działają 234 instalacje wytwarzające energie ze źródeł odnawialnych o łącznej mocy zainstalowanej wynoszącej 1675 MW, tj. 18,3 % mocy zainstalowanej w całym kraju. W największym stopniu do takiego stanu rzeczy przyczynia się rozwój energetyki wiatrowej w powiecie sławieńskim (w gminie wiejskiej Darłowo zainstalowano wiatraki o łącznej mocy 256,8 MW, w gminie Postomino – 133,5 MW) oraz kołobrzeski, a w dalszej kolejności pyrzycki , kamieński, białogardzki, stargardzki, myśliborski, gryficki, łobeski, gryfiński i koszaliński. Pod względem wielkości zainstalowanej mocy na 5. Miejscu wśród powiatów plasuje się miasto Szczecin, gdzie blisko 100 % mocy pochodzi z elektrociepłowni spalającej biomasę oraz instalacji termicznego przekształcania odpadów. Pierwszy kwartał 2020 roku przyniósł powstanie w regionie czterech nowych małych instalacji fotowoltaicznych, w dwóch instalacjach biogazowych została zwiększona moc.
Monitoring odnawialnych źródeł energii w województwie zachodniopomorskim prowadzi Regionalne Biuro Gospodarki Przestrzennej Województwa Zachodniopomorskiego. Instytucja buduje pogłębioną bazę danych przestrzennych dla źródeł ciepła w regionie. Jednym z pierwszych etapów działań w tym zakresie jest budowa lokalnej bazy danych w ramach rozpoczynanego właśnie projektu pn. „Modelowy region energii odnawialnych wysp Uznam i Wolin”. Pierwsze efekty prac prezentowano podczas konferencji pn. „Zrównoważona Gospodarka w Euroregionie Pomerania” zorganizowanej przez Północną Izbę Gospodarczą.