Tomasz Augustyn

Pomorze Zachodnie plasuje się na dość odległych lokatach w rankingu regionów zagrożonych ubóstwem. Istnieje ryzyko, że pandemia COVID-19 zmieni te sytuację.

Nie można wykluczyć, że rok 2020 przyniesie wzrost zagrożenia ubóstwem w regionach, w których istotną rolę gospodarczą pełnią branże turystyczna i eventowa, czyli te najbardziej dotknięte pandemią COVID-19 – uważają eksperci Polskiego Instytutu Ekonomicznego. Podobny los może czekać obszary, w których działalność produkcyjna była zawieszona. Jednocześnie zastrzegają oni, ze nie spełniły się wiosenne prognozy wzrostu stopy bezrobocia w Polsce do poziomu dwucyfrowego, wobec tego możliwe jest, że branża turystyczna mimo wszystko przetrwa kryzys. Przemawia za tym wprowadzenie bonu turystycznego oraz zmiana trendu wyjazdów na wakacje za granicę na częstsze w tym roku, ze względu na pandemię, spędzanie urlopu w kraju. Reakcja branży eventowej na kryzys polegała na przenoszeniu działalności do sieci, a obecnie, w ograniczonym stopniu, także ona przywraca tradycyjną formę działalności. na ogół przywróciły już zawieszały działalność w tych regionach, w których w czasie lockdownu stanęły przedsiębiorstwa, np. w przemyśle motoryzacyjnym.

Wszystko to – zdaniem ekspertów PIE – daje nadzieję na Przyszłość zasięgu ubóstwa nie musi rysować się pesymistycznie. PIE zaproponowało syntetyczną miarę jego zasięgu pozwalającą określić regionalne zróżnicowanie zjawiska. Opiera się ona na podawanych corocznie przez GUS wartości wskaźników dotyczących ubóstwo skrajne, relatywne oraz tzw. ustawową granicę ubóstwa. W 2019 r. w stosunku do 2017 r. wartości wszystkich wskaźników zasięgu ubóstwa ekonomicznego spadły. Jedynie 4,2 proc. osób w gospodarstwach domowych żyło poniżej granicy ubóstwa skrajnego (spadek o  0,1  p.p. względem 2017 r.), 9,0 proc. poniżej granicy ubóstwa ustawowego (spadek o 1,7 p.p.), a 13,0 proc. poniżej granicy ubóstwa relatywnego (spadek o 0,4 p.p.). W ramach analizy PIE tworzy ranking regionów ze względu na zasięg ubóstwa. Zarówno w 2017 r., jak i w 2019 r., wyższy niż w pozostałych regionach zasięg ubóstwa ekonomicznego wystąpił we wschodniej części Polski. Na Podlasiu, Warmii i Mazurach oraz w Małopolsce w 2017 r. i 2019 zasięg ubóstwa ekonomicznego należał do najwyższych i zajmowały one w obydwu latach trzy pierwsze miejsca w rankingach zasięgu ubóstwa. Tylko województwa opolskie i  śląskie można zaklasyfikować jako regiony o najniższym zasięgu ubóstwa ekonomicznego, zarówno w 2017, jak i 2019 r. W 2019 r. do tej grupy dołączyły jeszcze region Dolny Śląsk i Pomorze.  W obu przypadkach Pomorze Zachodnie plasuje się tuż za czołówką.

Ranking zasięgu ubóstwa ekonomicznego w regionach Polski w latach 2017 i 2019

2017

2019

Źródło: Polski Instytut Ekonomiczny

W 2019 r. w porównaniu z 2017 r. widać pewien wzrost zasięgu ubóstwa w regionach łódzkim (zmiana z ostatniego miejsca w rankingu w 2017 r. na 11. miejsce w 2019 r.) i warszawskim stołecznym (zmiana w rankingu z miejsca 13. na 9.). Region mazowiecki regionalny i świętokrzyski w 2017 r. znajdowały się w grupie regionów o umiarkowanym zasięgu ubóstwa (zajmowały w rankingu odpowiednio 7. i 6. miejsce), ale po dwóch latach znalazły się wśród regionów o wyższym niż inne zasięgu ubóstwa ekonomicznego (skok w rankingu 2019 r. o dwa oczka w górę). Poprawie uległa natomiast sytuacja w regionie podkarpackim, który spadł z miejsca 4. w 2017 r. na 7. w 2019 r. w rankingu zasięgu ubóstwa ekonomicznego.