Tomasz Augustyn

W polskich portach przeładowano w zeszłym roku niemal 150 mln ton, wszystkie zamknęły go zyskiem.

Dla portu w Gdańsku wynik finansowy za 2023 r. wyniósł 212,9 mln zł, w relacji rok do roku oznacza to wzrost o ponad 72 mln zł (netto). Rentowność sprzedaży w 2024 roku według szacunków wyniesie blisko 36 procent, a rentowność kapitałowa – blisko 13 groszy z każdej złotówki zainwestowanego kapitału własnego.

Grupa Kapitałowa Zarządu Morskiego Portu Gdańsk uzyskała sprzedaż w wysokości 302,9 mln zł (wzrost, rok do roku, o 70 procent) i rentowność na poziomie prawie 44 proc. Ten największy polski port w 2023 roku zwiększył moc przeładunkową – wynik 81 mln ton oznacza, że przeładowano 12,7 mln ton ładunków więcej niż w 2022 r. Rozwój portu w Gdańsku ilustrują nakłady na inwestycje: w ubiegłym roku sięgnęły 170 mln zł. W 2024 r. wydatki inwestycyjne sięgnąć mają 236 mln zł.

Gdańsk jest już ósmym portem UE, najszybciej rozwijającym się portem w Unii Europejskiej. Największym projektem ostatnich lat w gdańskim porcie była modernizacja toru wodnego i rozbudowa nabrzeży wykonana kosztem 590 mln zł (85 proc. dofinansowania UE). Za ponad 166 mln zł rozbudowano sieć drogową i kolejową w porcie wewnętrznym. Przed ZMPG m.in. wielki projekt (701 mln zł) przebudowy czterech nabrzeży (Bytomskie, Rudowe III, Wiślane, Węglowe). Przebudowa – w sumie – 2 km nabrzeży ma potrwać do 2027 roku. Ogromnym przedsięwzięciem jest też budowa Portu Centralnego Morska Energetyka Wiatrowa. Powstający już terminal T3 (wartość 2 mld zł) ma być gotowy w 2025 roku.

Dobre wyniki za rok 2023 przedstawił również Port Gdynia. Zysk ponad 100 mln zł, co oznacza wzrost o 24 procent w porównaniu do roku 2022. Przeładunki osiągnęły poziom 29,4 mln tom (wzrost o 5,25 proc.). Około 40 procent to przychody z tytułu najmu, około 30 procent z opłat portowych.Atutem Portu Gdynia jest uniwersalność i elastyczność.

Gdynia to tzw. port drobnicowy (znaczną część drobnicy stanowią kontenery) i największy port zbożowy na Bałtyku. Dzięki dofinansowaniu z POIiŚ (2014-2020) realizował cztery duże projekty, o łącznej wartości ok. miliarda złotych, m.in. budowę nowego terminalu promowego. W ubiegłym roku przez Gdynię płynęło 664 855 pasażerów. Tendencja wzrostowa jest wyraźna, ale do poziomu sprzed pandemii (2019 rok, 800 tysięcy pasażerów) jeszcze sporo brakuje. Strategicznym przedsięwzięciem dla całej polskiej gospodarki jest budowa portu zewnętrznego w Gdyni (150 ha powierzchni użytkowej; 2,3 km nabrzeży, 16 metrów głębokości przy nabrzeżach). Koszty tej inwestycji szacowane są na 3-4 mld zł. Przygotowano jego koncepcję, decyzję lokalizacyjną poprzedzoną decyzją środowiskową, kompletne badania geologiczne, rozpoczęto procedurę wykonawcy falochronów zewnętrznych, w formule zaprojektuj i wybuduj. Na to zadanie Port Gdynia przeznacza 670 mln zł. Ponadto Gdynia czeka na realizację linii kolejowej nr 201 z Bydgoszczy. Tzw. stara węglówka ma zostać przebudowana do 2028 roku.

Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście w ubiegłym roku wypracował zysk netto wynoszący 140,8 mln zł (36,2 proc. więcej niż w 2002 r.), zysk ze sprzedaży 64,2 mln zł (wzrost o 31,4 proc. Przychody ze sprzedaży: 330,2 mln zł (plus 32,3 proc.). Przeładowano 36 mln ton ładunków, czyli nieco mniej niż w 2022 r. Potrzeby Portu Szczecin – Świnoujście dotyczą m.in. nowoczesnej „nadodrzanki”, linii kolejowej C-E 59 z Wrocławia do Szczecina. Miesiąc temu ministerstwo infrastruktury informowało, że „rozważany jest” powrót nadodrzanki na listę priorytetów projektów kolejowych, stosowne analizy trwają w ministerstwie. Priorytetowo traktowana jest budowa Głębokowodnego Terminalu Kontenerowego w Świnoujściu. Decyzja środowiskowa dla tej inwestycji została wydana w październiku 2023 r. Po zaskarżeniu jej przez stronę niemiecką trwa postępowanie w GIOŚ. Konieczne było uzupełnienie dokumentacji. Oprócz tzw. portu zewnętrznego w Świnoujściu ma powstać również nowoczesna infrastruktura do obsługi morskiej energetyki wiatrowej. Budowany jest terminal instalacyjny (koszt – ponad 420 mln zł), który będzie obsługiwał ok. 80 turbin rocznie.