Tomasz Augustyn

Województwo zachodniopomorskie charakteryzuje wysoki poziom wykorzystania zasobów pracowniczych pielęgniarek i położnych posiadających prawo wykonywania zawodu. Są one jednak bardzo niezadowolone z uzyskiwanego wynagrodzenia. Wiele z nich deklaruje odejście z zawodu.

Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie opublikował raport z badania „Stan i perspektywy zachodniopomorskiego pielęgniarstwa i położnictwa w kontekście rynku pracy”. Głównym celem analizy było uzyskanie informacji o aktualnej sytuacji i przewidywanych zmianach na rynku pracy związanych z wykonywaniem zawodu pielęgniarki oraz położnej. Publikacja stanowi kontynuację pierwszej części raportu uwzględniającej opinie pracodawców reprezentujących zachodniopomorskie placówki ochrony zdrowia wskazano i scharakteryzowano szereg okoliczności związanych z wykonywaniem zawodu pielęgniarki oraz położnej.

W opinii badanych pielęgniarek i położnych odgrywane przez nie role zawodowe niosą ze sobą wysokie ryzyko zdrowotne, narażają na stres oraz wymagają dużego wysiłku (w zakresie np. podnoszenia kwalifikacji). Są postrzegane jako społecznie bardzo ważne, a jednocześnie nie jest w związku z ich wykonywaniem oferowane satysfakcjonujące wynagrodzenie. Niesienie pomocy innym ludziom w trudnych sytuacjach jest oceniane jako najważniejszy czynnik zachęcający do wykonywania pracy.

Pracę pielęgniarek i położnych cechuje relatywnie niska wysokość przeciętnego wynagrodzenia w porównaniu z innymi zawodami medycznymi oraz  niska różnicę między przeciętnym wynagrodzeniem dla osób z minimalnym i maksymalnym stażem pracy. Problemy te wielokrotnie zgłaszane były w debacie publicznej przez przedstawicieli środowiska pielęgniarek i położnych, a także są dostrzegane przez zachodniopomorskich pracodawców, którzy w świetle badań WUP w Szczecinie barierę płacową traktują jako najważniejszą w obszarze zaspokajania potrzeb zatrudnieniowych.

Wskaźnik wykorzystania zasobów pracowniczych w zawodzie pielęgniarki na koniec 2019 r.

Źródło: Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie

Na krajowym i zachodniopomorskim rynku pracy istnieje deficyt pracowników w zawodach pielęgniarki i położnej. Autorzy badania zwracają uwagę dość wysoki odsetek osób, które zadeklarowały, że po upływie trzech lat od udziału w badaniu nie będą pracowały w zawodzie. Największy odsetek takich deklaracji w przypadku pielęgniarek występował wśród pracowników w wieku 20-29 lat (18%) oraz 60-64 lata (23%). Wśród położnych najwyższy odsetek deklarowanych rezygnacji z wykonywania zawodu w ciągu trzech lat dotyczył kategorii wiekowej 30-39 lat (13%) oraz – tak jak w przypadku pielęgniarek – kategorii 60-64 lata. Zdecydowana większość badanych nie planuje lub nie traktuje jako alternatywy pierwszego wyboru wyjazdu do pracy za granicę. Dotyczy to zarówno pielęgniarek, jak i położnych. Wynik ten z pewnością jest pozytywnym prognostykiem w kontekście zaspokajania potrzeb zatrudnieniowych zarządzających zachodniopomorskimi placówkami ochrony zdrowia, zwłaszcza ze względu na ich obawy dotyczące konkurencji ze strony pracodawców z zagranicy.

Satysfakcjonujących podwyżek płac w ciągu najbliższych 5 lat spodziewa się tylko 26% badanych pielęgniarek i 31% położnych. Spośród postulowanych przez respondentów zmian związanych z wykonywaniem pracy pielęgniarki i położnej, najczęściej wymieniany był wzrost płac (37% zgłaszających pomysły naprawcze). Drugim najczęściej proponowanym rozwiązaniem było ujednolicenie płac w placówkach ochrony zdrowia (13%).Proponowane rozwiązania były zgłaszane przez relatywnie małą liczbę badanych – niespełna 8% badanych zdecydowało się postulować rozwiązania naprawcze. W kontekście rozważań dotyczących wynagrodzeń należy zauważyć, że 42% badanych przez WUP w Szczecinie pracodawców reprezentujących zachodniopomorskie placówki ochrony zdrowia, postulowało przeznaczenie większych środków z budżetu państwa i budżetów samorządowych na podniesienie płac pielęgniarek i położnych.

Raport z badania dostępny jest pod adresem: https://www.wup.pl/images/uploads/II_DLA_INSTYTUCJI/badania/publikacje/Stan_i_perspektywy_zachodniopomorskiego_pielęgniarstwa_i_położnictwa_-_Raport_Tom_2.pdf